نکاتی در مورد استفاده بهینه از رادیاتور و شناسایی معایب جوش آوردن خودرو

1-     بهترین نوع سیال در رادیاتور ترکیبی از اتیلن گلیکول ( ضد یخ /ضد جوش/ ضد زنگ ) با آب می باشد که دمای جو ش بالاتری نسبت به آب دارد در صورتی که آب رادیاتور بر اثر تبخیر کم شده باشد فقط به آن آب افزوده می شود از تعویض آب موجود در رادیاتور در دوره های کوتاه مدت بپرهیزید بهتر است از آبی استفاده شود که قبلا جوشیده باشد.

2-     همواره سطح سیال را در سیستم مدار باز را با باز کردن درب رادیاتور چک کرده و برای گردش سیال در رادیاتور هیچگاه رادیاتور را لبریز از سیال نکنید و سطح مایع خنک کننده بایستی از لبه های لول ها در حدود 12-10 میلیمتر بالاتر باشد . اما در سیستم مدار بسته سطح سیال را تا علامت ماکزیمم منبع انبساط پر کنید. به منظور جلوگیری از هرگونه خطر احتمالی مراحل کنترل سطح سیال در حالت موتور سرد انجام شود .

3-     از وارد آمدن ضربه به پره های رادیاتور و به وجود آمدن هر گونه لهیدگی در سطح رادیاتور جلو گیری کنید در صورتی که بر اثر تصادف سطح وسیعی از پره ها آسیب دید ، نسبت به ترمیم یا تعویض رادیاتور اقدام کنید

4-     در صورتی که قصد تمیز کردن رادیاتور از وجود حشرات و کثیفی های احتمالی را دارید آب را با فشار پایین از پشت رادیاتور به سطح پره ها بپاشید .

5-     در صورت نشت سیال درون رادیاتور از بستها و اتصالات و شیلنگها نسبت به رفع آن اقدام کرده و آن را فورا برطرف کنید

6-     هر گونه وجود چربی و ماسیدگی روغن و ترکیب آن با یکریگر در رادیاتور نشان از راه یابی روغن از موتور به درون سیال رادیاتور می باشد که بایستی پس از مراجعه و رفع مشکل در تعمیر گاه های مجاز نسبت به گرفتگی ها احتمالی اقدام شود .

7-     در صورتی که خودرو شما جوش آورده شده باشد از باز کردن درب رادیاتور و یا منبع انبساط جدا خودداری کنید چرا که امکان آسیب های جدی همراه با سوختگی برای شما وجود دارد بهتر است در حالت موتور روشن ، آب به سطح پره های رادیاتور پاشیده شود و در صورت امکان بخاری ماشین نیز روشن شود تا سرعت خنک کاری موتور افزایش یابد .

موتوری که دمای آن بیش از حد افزایش یابد به سرعت خراب می شود؛ بنابراین نگهداری از سیستم خنک کننده برای افزایش عمر موتور و عملکرد بدون نقص خود سیستم ضروری است.

مهمترین آیتم در نگهداری از سیستم خنک کننده تخلیه و دوباره پر کردن مایع خنک کننده به صورت دوره ای است. اهمیت این کار به این خاطر است که ضدیخ ها حاوی افرودنی هایی هستند که از خوردگی سیستم خنک کننده ماشین جلوگیری می کنند. هنگامی که چند نوع فلز در یک سیستم با هم بکار گرفته شوند، فرایند خوردگی تسریع می شود. خوردگی در سیستم خنک کننده خودرو باعث جمع شدن پوسته های فلز در لوله های رادیاتور و مسدود شدن آنها می شود که نتیجه آن گرم شدن بیش از حد خودرو است. مواد شیمیایی ضدخوردگ موجود در ضدیخ که مانع از این اتفاق می شوند طول عمر محدودی دارند.

جدیدترین فرمولاسیون ضدیخ تا 5 سال یا 150000 مایل نیاز به تعویض ندارد. این نوع ضدیخ ها معمولاً به رنگ قرمز هستند و روی آنها از واژه "طول عمر بالا" استفاده می شود. سالهاست که جنرال موتورز از این ضدی برای محصولاتش استفاده می کند؛ نام این محصول جنرال موتور Dex-Cool است.
اما ضدیخ هایی که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند، رنگ سبز دارند و باید هر دو سال یکبار یا هر 30000 مایل تعویض شوند. اگر قصد دارید نوع ضدیخ تان را تغییر دهید باید ابتدا ضدیخ موجود در رادیاتور را کاملاً خالی کنید. برای مخلوط کردن ضدیخ قرمز و سبز با هم باید دو نکته را رعایت کنید: اول اینکه باید روی هر دو محصول به امکان مخلوط کردن آنها اشاره شده باشد و دوم اینکه با انجام اینکار فاصله زمانی چرخه تعویض ضدیخ کاهش می یابد.

هنگام تخلیه آب رادیاتور دقت کنید که تمام رسوبات و جرم های داخل ان را کاملاً تمیز کنید. اگر ترموستات را هم جدا کردید، بهتر است آن را با یک ترموستات جدید عوض کنید.

برای نگهداری از سیستم خنک کننده خودرو، می توانید از این برنامه استفاده کنید که باید هر دو سال یکبار انجام شود و هفت بخش دارد. این برنامه هفت بخشی برای شناسایی هر نوع ایراد احتمالی در سیستم خنک کننده طراحی شده است:

• بررسی کلی همه اجزای سیستم خنک کننده
• بررسی درب رادیاتور برای اطمینان از بالا نبودن سطح فشار
• بررسی ترموستات برای اطمینان از بازو بسته شدن درست
• تست فشار سیستم برای آگاهی از نشت خارجی احتمالی اجزای سیستم شامل رادیاتور، پمپ آب و لوله ها
• تست نشت داخلی برای آگاهی از نشت احتمالی گازهای ناشی از احتراق در داخل سیستم
• بررسی فن موتور برای اطمینان از عملکرد مناسب
• تخلیه و پرکردن درست و اصولی مایع خنک کننده

بگذارید این بررسی هفت گانه را کمی دقیق تر بررسی کنیم:

بررسی کلی

چیزی که باید دنبال آن بگردید، تسمه ها و شلنگ ها هستند. شلنگ های رادیاتور و هیتر به راحتی قابل رویت هستند؛ فقط کافی است کاپوت را بالا بزنید و دنبال آنها بگردید. باید مطمئن شوید که شلنگ ها هیچ ترک خوردگی یا شکافی ندارند و در انتهای آنها برآمدگی و تورم وجود ندارد. اگر هریک از موارد فوق را مشاهده کردید، باید شلنگ ها را با شلنگ هایی که با مدل و سال تولید خودرو هماهنگ باشند تعویض کنید.

شلنگ های هیتر معمولاً صاف هستند و قالب گیری نمی شوند به همین خاطر لازم نیست برای تعویض آنها حتماً دنبال مدل مناسب خودروی خودتان باشید. فقط دقت کنید که آنها را درست سرجای قبلی شان بگذارید. بعد از هربار تعویض مایع خنک کننده هم باید شلنگ ها را چک کنید تا نشت نداشته باشند.

بررسی ترموستات

ترموستات طوری طراحی شده است که وقتی مایع خنک کننده به دمای مشخصی رسید، باز شود. برای بررسی ترموستات، وقتی ترموستات هنوز داخل موتور است موتور را روشن کنید و اجازه دهید کمی گرم شود. اگر گرم شدن موتور یا رسیدن هوای گرم به بخاری بیشتر از معمول طول بکشد، احتمالاً ترموستات باز باقی مانده است. اگر موتور گرم شد، آن را خاموش کنید و سراغ دو شلنگ رادیاتور بروید؛ شلنگ های بزرگی که از موتور به رادیاتور می روند. هر دو را لمس کنید (ممکن است خیلی داغ باشند) اگر یکی از آنها داغ و دیگری سر بود، احتمالاً ترموستات بسته باقی مانده است. اگر ترموستات یکی از این دو مشکل را داشت، آن را جدا کنید و در یک ظرف آب قرار دهید. ظرف را روی حرارت بگذارید تا آب آن بجوشد. وقتی آب به دمای جوش رسید، ترموستات باید باز شود؛ درغیر اینصورت باید ان را تعویض کنید.

تست فشار برای بررسی وجود نشت خارجی

تست فشار سیستم، بهترین راه برای آگاهی از نشتی های احتمالی و محل آنها است. البته این تست را فقط باید هنگامی انجام دهید که سیستم خنک کننده کاملاً خنک شده باشد. وقتی از خنک بودن سیستم مطمئن شدید درب رادیاتور را بردارید. بعد از اطمینان از کافی بودن مایع خنک کننده، دستگاه تست فشار را جای درپوش قرار دهید. پمپ سر دستگاه را فشار دهید تا عقربه روی مقدار فشاری که خودروی شما تحمل می کند، قرار بگیرد.
وقتی فشار به حد کافی رسید، باید دنبال نشتی بگردید. همچنین به مقیاس روی دستگاه تست فشار نگاه کنید و ببینید آیا فشار آن کم شده است یا خیر. اگر در عرض دو دقیقه فشار دستگاه بیشتر از یک و نیم کیلوگرم یا 2 پوند کاهش یافت، احتمالاً دستگاه نشتی دارد. پیدا کردن محل نشت همیشه آسان نیست به همین خاطر بهتر است با استفاده از جک خودرو را کمی بالا بیاورید و با یک چراغ دنبال نشتی ها بگردید. دو نشانه دیگر برای وجود نشت خارجی در سیستم خنک کننده، بوی ضد یخ و وجود بخار با پس مانده های روغنی روی شیشه جلو می باشد.

تست نشت داخلی

اگر مایع خنک کننده کم می شود و هیچ نشت خارجی وجود ندارد، احتمالاً سر واشر باد کرده است. بهترین راه برای مطمئن شدن از وجود این مشکل، تست نشت احتراق در رادیاتور است. برای انجام این تست دستگاهی طراحی شده است که در اکثر مکانیکی ها یافت می شود. این دستگاه بخارات رادیاتور را امتحان می کند؛ به این نحو که ماده شیمیایی آبی رنگی به سیستم اضافه می شود، اگر رنگ آن زرد شود به معنی بازگشت گازهای خروجی اگزور به داخل رادیاتور است.
شایع ترین علت بازگشت گازهای اگزوز به رادیاتور، سر واشر باد کرده است. تعویض سر واشر نیاز به تخصص دارد.

بررسی فن موتور

اگر متوجه شدید که بعد از هر بار توقف، دمای موتور به سرعت افزایش می یابد اولین کاری که باید بکنید چک کردن ن موتور است. اگر با گرم شدن موتور، فن شروع به کار نکنند ساده ترن راه وصل کردن برق مستقیم به فن است. برای امتحان فن، سیم های متصل به آن را جدا کنید و یکی را به یک منبع 12 ولتی و دیگری را به زمین وصل کنید. اگر فن شروع به کارکرد، موتور ایراد ندارد؛ درغیر اینصورت موتور ایراد دارد و باید تعویض شود.

سیستم خنک کاری خودرو

 
چون در موتور عمل احتراق صورت می گیرد بنا براین درقطعات داخل موتور اتومبیل حرارت تولید می شود و اگراین حرارت به وسیله دستگاه خنک کننده گرفته نشود، باعث خسارات زیادی می گردد و از طرفی کمبودحرارت نیز باعث خرابی موتور خواهد شد پس موتور باید همیشه دارای حرارت متعادل باشد. بهترین حرارت برای موتور 8/73 الی 82 درجه سانتی گراد (65 الی182 درجه فارنهایت)است.

انواع دستگاههای خنک کننده

الف)دستگاه خنک کننده مستقیم، که کلیه دستگاه با هوا خنک می شود.
ب) دستگاه خنک کننده غیر مستقیم، که کلیه دستگاه با آب خنک می شودو دارای رادیاتور می باشند.  

متعلقات دستگاه خنک کننده:

الف )شیلنگ تحتانی
ب) پمپ آب
پ) تسمه
ج) بدنه سیلندر
د) رادیاتور
ه) سرسیلندر
و) ترموستات
ز) شیلنگ فوقانی
ح) پروانه

رادیاتور : مخزنی از جنس مس می باشد که با توجه به کانالهای تعبیه شده در آن ، وظیفه انتقال حرارت موجود در آب را به عهده دارد بنابراین بایستی همواره کنترل نمود که سطح آب در مخزن رادیاتور بیش از دو سانتیمتر پائین تر از دهانه مخزن نباشد.

پروانه: وسیله که از موتور به وسیله تسمه و در بعضی خودروها توسط الکتروموتور انرژی لازم را دریافت می نماید و کار آن، مکش هوا از شبکه های رادیاتور و خنک نمودن آب رادیاتور می باشد.

پمپ آب: وسیله ای است که به منظور گردش سریع و راحت آب موجود در رادیاتور و در اطراف موتور بکار رفته و حرکت آن از طریق موتور و تسمه پروانه تامین می گردد بدین صورت که چون همیشه در قسمت پائین رادیاتور آب خنک و در بالای آن آب گرم(برگشت داده شده از موتور)وجود دارد، لذا برای رساندن آب جهت خنک کردن قطعات موتور از شیلنگ پائین رادیاتور ،آب بوسیله مکش حاصل از واترپمپ وارد کانالهای بدنه سیلندرهای موتور شده و پس از گردش در اطراف سیلندرها و خنک کردن آنها ،در حالیکه خود آب مقداری گرم شده از طریق کانالهای سیلندر به گرمترین نقطه موتور که سرسیلندر ها می باشد هدایت و پس از عبور از اطراف سوپاپها وشمعها و خنک نمودن آنها از طریق ترموستات و لوله های بالا جهت خنک شدن مجدد وارد رادیاتور می گردد.

ترموستات: سوپاپی است که درمسیر راه آب برگشتی از موتور به رادیاتور قراردارد و کار آن ثابت نگهداشتن دمای آب موتور می باشد.
با توجه به اینکه بیشترین سائیدگی قطعات موتور زمانی است که موتور در حال سرد کار می کند. در نتیجه برای جلوگیری از این نوع سائیدگی در موتور روشهای مختلفی وجود دارد از جمله نصب ترموستات، استفاده از مواد خنک کننده و پروانه اتوماتیک را می‎توان نام برد.

معمولاً کارهای زیر در اول هر بهار و پاییز باید انجام شود.

1- غلظت ضد یخ- ضد جوش را کنترل کنید که از حداقل ضروری (متناسب با تغییرات دمای هوا) کمتر نباشد.

2- اندازه و شرایط ضدیخ را بررسی نمائید . در صورت کثیف بودن یا داشتن مواد ناشی از زنگ زدن فلزات آن را عوض کنید.

3- دستگاه را برای اطمینان از عدم وجود نشتی ، تحت فشار (ترجیحاً وقتی ضد یخ سرد است) آزمایش کنید.

4- در پوش و لوله متصل به در پوش رادیاتور را بازرسی کنید.

5- لوله ها را بازبینی نمائید و محل اتصال لوله ها را محکم کنید.

6- تسمه پروانه ها را از لحاظ سالم بودن و کشش صحیح ،کنترل کنید.

7- در صورتی که دمای آب رادیاتور بیش از حد گرم یا سرد می شود ، ترموستات را کنترل کنید.

8-در تمام فصول سال محلول ضد یخ در رادیاتور باشد

9- هر دوسال یکبار تعویض گرددو زمان تعویض ابتدای سرمای هر سال می باشد.

علل جوش آمدن آب رادیاتور(گرم کردن موتور):

1- پاره شدن تسمه پروانه یا شل بودن آن.

2- کمی آب رادیاتور.

3- کثیف بودن رادیاتور و گرفتگی شیارهای آن.

4- کار نکردن واتر پمپ (پمپ آب)

5- خراب بودن ترموستات.

6- نامیزانی دلکو.

7- نامیزانی باد لاستیک.

8- تازه تعمیر بودن موتور یا نو بودن موتور.

9- بارزیاد.

10- استفاده زیاد از دنده های سنگین.

11- سربالائی زیاد.

12- نامیزانی سوپاپها.

13- عدم تنظیم فاصله پلاتین.

14- شکستن پره های پروانه.

15- کثیف بودن فیلتر هواکش کاربراتور

16- خرابی درب رادیاتور

17- سوراخ بودن رادیاتور

18- سفت بودن یا کارنکردن سوپاپ ها

19- سفت بودن چرخها

20- خرابی آب پخش کن واترپمپ

21- وزش باد مخالف